Этот ритуал является глубоко символическим актом установления связи с Вечным Синим Небом, Матерью-Землей, предками и духами-хранителями, чтобы выразить им благодарность и испросить благословения, защиты и процветания. Самое главное — совершать подношение с чистыми помыслами и искренней верой.
Призывание и Благопожелание (Даллага, Юроол)
Призывание:
О, божества и тэнгри десяти сторон света!
О, духи-хранители, владыки трех времен!
О, великие предки всех поколений!
О, Отец наш, Вечное Синее Небо!
О, Мать наша, Земля-кормилица!
О, девяносто девять высших тэнгриев!
О, тридцать три хурмаста-тэнгрия!
О, духи-хозяева гор и вод, владыки-лусуты!
О, духи-хранители нашего рода!
О, седовласые праотцы и праматери!
О, все небесные покровители, что присматривают за нами!
Всем вам я/мы, `[Имя]`, из рода `[Род/Овог]`, рожденный/рожденная в год `[Год рождения]`, вместе с семьей из `[Количество членов семьи]` человек, подносим эту чистейшую часть молочного подношения!
Благопожелание (Юроол):
Благословите наш род и наших потомков!
Даруйте мир и покой нашей семье, гармонию и согласие всем нашим близким.
Даруйте нам потомство такое многочисленное, чтобы их счастливые голоса наполняли дом.
Даруйте нам богатство и изобилие, чтобы мы никогда не знали нужды.
Даруйте нам крепкое здоровье, долгую жизнь и неиссякаемое счастье.
Пусть в семье царят любовь и понимание, рядом будет верный спутник жизни, а дети растут здоровыми и мудрыми.
Благословите все наши дела и начинания, пусть наш путь будет светлым и открытым.
Помогите нам во всех благих делах и защитите от всего дурного.
Исполните все наши девять белых желаний и освятите наши светлые помыслы!
(Здесь можно добавить свои личные, идущие от сердца просьбы и слова благодарности).
Правила совершения подношения
Что подносить: Первую, самую чистую часть (дээж) белой пищи (свежее молоко, чай с молоком, айраг, кефир).
Как подносить: Специальной ритуальной ложечкой-кропилом с девятью отверстиями (цацлын халбага), ритуальной чашей (тагш) или безымянным пальцем правой руки. Никогда не используйте указательный палец, так как он считается "обвиняющим".
Куда подносить: Кропить нужно вверх — в сторону Вечного Неба, солнца, луны, звезд, а также по четырем сторонам света. Самое важное — подношение должно обязательно упасть на живую землю. Подношение, сделанное с балкона на асфальт или бетон, считается недействительным.
Когда проводить: Обычно обряд проводится рано утром на рассвете, лицом на восток. Также его совершают по прибытии на новое место, перед началом важного дела или в дни больших праздников.
Три основы подношения
При любом подношении обязательно нужно чётко произносить три вещи:
1. Кто совершает: Назовите свой род, имя, год рождения и количество членов семьи.
2. К кому обращается: Четко перечислите божеств, духов и предков, к которым вы обращаетесь.
3. По какой причине и с какой целью: Укажите цель — благодарность, просьба о благословении, покровительстве в делах и т.д.
Если эти правила не соблюдать, подношение может не достичь своего адресата, а наоборот — привлечь блуждающие души или негативные силы. Поэтому относитесь к ритуалу с особым вниманием и уважением.
Глубинный смысл подношения: Духовная пища и земная благодать
Подношение молока имеет двойной сакральный смысл. Та часть, что разбрызгивается вверх, испаряется и превращается в духовную пищу, которая достигает Тэнгриев, духов-хранителей и предков, принося им радость. Та же часть, что падает на землю, питает Мать-Землю и ее духов-хозяев (лусутов), делая почву плодородной. Таким образом, ваше подношение укрепляет священную связь между небом и землей, одновременно питая как духовный, так и материальный миры.
***
Сүү, Сайтай Дээжэ Үргэхын Ёһо ба Үреэл
Энэ ёһо гурим болбол Хүхэ Мүнхэ Тэнгэри, үргэн дэлхэй, үбгэд дээдэс, онгод сахюусадтаяа харилсажа, тэдэнһээ үршөөл хэшэг, хамгаалга эрижэ, баяр талархалаа мэдүүлжэ байһан хүндэтэ ябадал юм. Үргэлөө сэбэр сэдьхэлээр, үнэн зүрхэнһөө үргэхэнь эгээн шухала.
Даллага, Үреэл
Даллага:
Арбан зүгэй бурхад тэнгэринэр!
Гурбан сагай эзэд сахюусад!
Үеын үедэхи үбгэд дээдэс!
Хүхэ Мүнгэн Тэнгэри эсэгэмнай!
Хүрьһэтэ Алтан Дэлхэй эхэмнай!
Ерэн юһэн тэнгэринэр!
Гушан гурбан хурмастанууд!
Уула уһанай эзэд, лусууд сабдагууд!
Ураг түрэлэй онгод сахюусад!
Үбгэн буурал аба, эмгэн буурал эжымнай!
Харалсажа байдаг тэнгэринэр!
Таанадтаа `[Жэл]` жэлтэй, `[Обог]` обогтой `[Нэрэ]` би/бидэ `[Бүлын тоо]` бүлэеэрээ энэ һүн сайгай дээжээ үргэнэбди!
Үреэл:
Ураг түрэл, уг удамаа хайрлан үршөөгыт!
Гэр бүлэдэмнай эб эе, амар амгаланиие хайрлажа, түрэл саданай дунда ойлголсолгоо батажуулыт.
Үнэр үетэй үри хүүгэдые хайрлажа, үргөө гэрыемнай энеэдэн хүөрөөр дүүргэжэ үршөөгыт.
Эд баялиг, хэшэг буяные хайрлажа, элбэг дэлбэг ажаһуулгыт.
Элүүр энхэ, ута наһа, аза жаргалые хайрлагыт.
Халуун бүлэдэмнай хайра энэрэл, хани нүхэртэмнай үнэн сэдьхэл, үри хүүгэдтэмнай элүүр ухаан, сэсэн оюун үршөөгыт.
Эхилһэн ажал, һанаһан зорилго бэелүулжэ, харгы замнай һаруул гэрэлтэй байг лэ!
Һайн үйлсэдэ туһалжа, муу муухайһаа хамгаалгыт.
Юһэн сагаан хүсэлыемнай бүтээжэ, һэдэл бодолыемнай арюудхан адислыт!
(Эндэһээ хойшоо үнэн зүрхэнэй үгэнүүдээ, хубиин хүсэлөө шэбэнэжэ хэлээрэйгты.)
Үргэл үйлдэхэ зүб ёһон
Юу үргэхэб: Сагаан эдеэнэй дээжэ (шэнэ һүн, һүтэй сай, айраг, тараг).
Яажа үргэхэб: Юһэн нүхэтэй сасалиин халбагаар, тагшаар али баруун гарай бэзэлиг хургаар үргэхэ. "Буруушаагша" гэгдэдэг тула долообур хургаар хэзээдэшье бү үргэгты.
Хаашаа, хаана үргэхэб: Дээшээ Мүнхэ Хүхэ Тэнгэри, наран, һара, одод руу, мүн дүрбэн зүг, найман хизаар луу сасаха. Эгээн шухалань, үргэһэн сасалидэл байгалиин хүрьһэндэ заатагүй шэнгэхэ ёһотой. Байшангай тагта, цемент, асфальт дээрэ үргэһэн үргэл хүсэнгүй болохо.
Хэзээ үргэхэб: Ехэнхидээ үглөөгүүр эртэ, наран мандаха үедэ зүүн зүг хаража үйлэдэдэг. Мүн шэнэ газар ерэхэдээ, уула уһанда гарахадаа, шухала ажал эхилхын урда болон ехэ һайндэрнүүдээр үргэдэг.
Анхаарха гол зүйлнүүд: Үргэлэй гурбан тулгуури
Ямаршье үргэл үргэхэдөө, эдэ гурбан зүйлнүүдые заатагүй тодоор хэлэхэ ёһотой:
1. Хэн үргэжэ байнаб: Обог нэрэеэ, түрэһэн жэлээ, бүлынхидэйнгөө тоо хэлэхэ.
2. Хэндэ хандажа байнаб: Дээрэ дурдагдаһан тэнгэри, сахюусад, үбгэд дээдэстээ хандажа байһанаа хэлэхэ.
3. Юунэй түлөө, ямар зорилготойб: Баярлаһанаа мэдүүлхэ, үршөөл гуйха, ажал үйлсөө даалгаха гэхэ мэтэ зорилгоо тодорхой хэлэхэ.
Эдэ дүримүүдые наряар сахиагүй һаа, танай үргэл эзэндээ хүрэхэгүй, хариншье төөриһэн һүнэһэ, муу хүсэнүүдэй анхаарал татажа болохо аюултай тула онсо анхааралтай, хүндэтэеэлтэй байхые оролдогты.
Үргэлэй гүнзэгы удха: Һүнэһэнэй тэжээл ба газарай хэшэг
Һүнэй дээжэ үргэхэнь хоёр талата гүнзэгы удхатай. Дээшээ сасаһан һүнэйтнай шэмэ агаарта уурашажа, һүнэһэнэй тэжээл болон хубиржа, Тэнгэри, сахюусад, онгод дээдэстэ хүрэжэ, тэдэниие баясуулдаг. Харин доошоо буужа, хүрьһэндэ шэнгэһэн һүнтнай газар дэлхэй, лусууд сабдагуудые тэжээжэ, хүрьһые үрэжэлтэй болгодог. Иигэжэ танай үргэл тэнгэри ба газарай хоорондохи арюун холбоое бэхэжүүлжэ, һүнэһэнэй болон бодото юртэмсые нэгэн зэргэ тэжээн тэтгэдэг агуу ёһолол болоно.
***
Сүү, Цайны Дээж Өргөх Ёсон ба Ерөөл
Энэхүү ёсон нь Хөх Мөнх Тэнгэр, Хөрст Алтан Дэлхий, өвөг дээдэс, онгод сахиустайгаа холбогдож, тэднээс ивээл хишиг, аврал хамгаалал хүсэж, талархлаа илэрхийлж буй хүндэтгэлийн гүн гүнзгий утгатай үйл юм. Өргөлийг чин сүсэг, ариун сэтгэлээр үйлдэх нь хамгаас чухал билээ.
Даллага, Ерөөл
Дуудлага:
Арван зүгийн бурхан тэнгэр минь
Гурван цагийн эзэн сахиус минь
Үеийн үед оршсон өвөг дээдэс минь
Хөх Мөнгөн Тэнгэр эцэг минь
Хөрст Алтан Дэлхий ээж минь
Ерэн есөн тэнгэр минь
Гучин гурван хурмаст минь
Уул усны эзэд, лусын савдагууд минь
Ураг төрлийн онгод сахиус минь
Өвгөн буурал аав, эмгэн буурал ээж минь
Харж ханддаг тэнгэрүүд минь
Та бүхэндээ `[Жил]` жилтэй, `[Овог]` овогтой `[Нэр]` би/бид `[Ам бүлийн тоо]` ам бүлээрээ энэхүү сүүн цацлын дээжээ өргөн барья.
Ерөөл:
Ураг садан, удам угсааг минь ивээж хайрла!
Гэр бүлд минь эв эе, амар амгаланг хайрлаж, төрөл садан дунд минь ойлголцлыг бататгаж соёрх.
Өнөр өтгөн үр хүүхэд хайрлаж, өргөө гэрийг минь инээд хөөрөөр дүүргэж соёрх.
Эд баялаг, хишиг буяныг хайрлаж, элбэг хангалуун амьдруулж хайрла.
Эрүүл энх, урт удаан нас, аз жаргалыг хайрла.
Халуун ам бүлд минь хайр энэрэл, хань ижилд минь үнэнч сэтгэл, үр хүүхдэд минь эрүүл ухаан, саруул оюун заяа.
Эхлүүлсэн үйлс, санасан зорилго бүхнийг минь ивээж, зам мөрийг минь гэгээн гэрэлтэй байлгаж соёрх.
Сайн үйлсэд тусалж, саар бүхнээс хамгаалж хайрла.
Есөн цагаан хүслийг минь биелүүлж, сэдэл санааг минь ариусган адисла!
(Эндээс цааш чин сэтгэлийн үгээ дайн, хувийн хүслээ шивнэнэ үү.)
Өргөл үйлдэх зөв ёс
Өргөх зүйл: Цагаан идээний дээж (шинэ сүү, сүүтэй цай, айраг, тараг гэх мэт).
Өргөх арга: Есөн нүдтэй цацлын халбага, тагш эсвэл баруун гарын ядам хуруугаар өргөнө. "Буруутгагч" хэмээгддэг тул долоовор хуруугаар хэзээ ч бүү өргө.
Өргөх зүг, газар: Дээшээ Мөнх Хөх Тэнгэр, нар, сар, одод руу, мөн дөрвөн зүг, найман зовхист хандан цацна. Хамгийн чухал нь өргөсөн цацал тань байгалийн хөрсөнд заавал шингэх ёстой. Байшингийн тагт, цемент, асфальтан зам дээр өргөсөн өргөл хүчингүй болох тул үүнийг сайтар анхаарна уу.
Өргөх цаг: Ихэвчлэн өглөө эрт, наран мандах үеэр зүүн зүгт харан үйлдэнэ. Мөн шинэ газар очих, уул усанд гарах, чухал үйл эхлүүлэхийн өмнө болон томоохон баяр ёслолын үеэр өргөдөг.
Анхаарах гол зүйлс: Өргөлийн гурван тулгуур
Аливаа өргөл үйлдэхдээ дараах гурван зүйлийг заавал тодорхой хэлэх ёстой.
1. Хэн өргөж буй: Өөрийн овог нэр, төрсөн жил, ам бүлийн тоог хэлнэ.
2. Хэнд хандаж буй: Дээр дурдсан тэнгэр, сахиус, өвөг дээдэстээ хандаж буйгаа илэрхийлнэ.
3. Юуны учир, ямар зорилгоор өргөж буй: Талархлаа илэрхийлэх, ивээл хүсэх, ажил үйлсээ даатгах зэрэг зорилгоо тодорхой хэлнэ.
Эдгээр дүрмийг чанд сахиагүй тохиолдолд таны өргөл эзэндээ хүрэхгүй, харин ч тэнэмэл сүнс, сөрөг хүчний анхаарлыг татаж, тэдгээр нь таны өргөлийг завших аюултай тул онцгой анхаарал, хүндэтгэлтэй хандах нь зүйтэй.
Өргөлийн гүн утга: Сүнсэн тэжээл ба хөрсөн шим
Сүүн цацлын дээжийг өргөх нь хоёрдмол гүн утгатай. Дээш цацсан сүүний тань охь шим нь агаарт уусан, сүнсэн тэжээл болон хувирч Тэнгэр, сахиус, онгод дээдсэд хүрч, тэднийг баясгадаг. Харин доош бууж, хөрсөнд шингэсэн сүү нь газар дэлхий, лусын савдгуудыг тэтгэж, хөрсийг үржил шимтэй болгодог. Ийнхүү таны өргөл тэнгэр ба газрын хоорондох ариун холбоог бэхжүүлж, сүнслэг болон бодит ертөнцийг нэгэн зэрэг тэжээн тэтгэдэг агуу ёслол юм.
.jpeg)
.jpeg)
0 Комментарии